Oog voor elkaar – Bert Murk

Oog voor elkaar

...en een bredere kijk op mens, samenleving, geschiedenis en kunst & cultuur

door Bert Murk

Oog voor elkaar. Dat gaat over zichtbaarheid, over elkaar zien. Begrip hebben voor elkaar. In deze coronatijd wordt extra duidelijk hoe we op elkaar aangewezen zijn. Hoe we, soms juist door afstand te houden, voor elkaar zorgen. Museum IJsselstein (MIJ) wil iedereen een hart onder de riem steken. Door - ook nu het museum gesloten is - iets moois te bieden. Zoals de gele narcis van Elspeth Diederix op de voorpagina van het Zenderstreeknieuws en op de borden langs de uitvalswegen van IJsselstein. En zoals nu, in de Zenderstreek, een bijdrage in woord en beeld. Om een ander licht te werpen op onze gedeelde nieuwe werkelijkheid.     

Want het is allemaal covid-19 wat de klok slaat. Wat ik mis, in de praatprogramma’s en andere beschouwingen, is een allesomvattend, holistisch verhaal over oorzaak, gevolg en oplossing. Corona is misschien wel ontstaan op een dierenmarkt in China. En er is misschien meer. Alles in ons leven hangt immers met elkaar samen. Het is als Yin en Yang. Elke actie geeft een beweging met een tegenbeweging. Als je ergens drukt geeft dat elders een bolling.  En ja, daarin speelt ook het verhaal van de mens die altijd weer streeft naar verdere vooruitgang en maakbaarheid van onze wereld een rol. Al die verhalen bij elkaar vormen onze geschiedenis en onze cultuur.   
 

3000 jaar IJsselstein, de verhalen  

In ons museum vertellen wij de verhalen over 3000 geschiedenis over IJsselstein en omgeving in woord en beeld. Wij laten daarin zien hoe de loop van de geschiedenis van de mens in onze omgeving vorm heeft gekregen. Hoe de mens zich uiteindelijk heeft ontwikkeld tot de mens die wij vandaag de dag zijn.   

Museum IJsselstein laat zien dat kunst, geschiedenis en cultuur samenkomen en géén aparte entiteiten zijn. MIJ vertelt onze verhalen door educatieve programma's voor scholieren, in ’t historische Straatje, in thematische wisseltentoonstellingen, door middel van de prachtige tekening van Fedor van Rossem ‘de canon van IJsselstein’. En ook door de vele activiteiten zoals MIJ Podium, de MIJ Academie en Club MIJ. Dezelfde verhalen in verschillende vormen. De éne vorm spreekt je misschien meer aan dan de ander, en dat mag. Wat wij mooi vinden is dat bezoekers door de verschillende verhalen steeds weer andere verbanden gaan zien. En het verhaal is nooit af. Met elkaar schrijven wij iedere dag weer een stukje geschiedenis. Ook in deze coronatijd. Daarmee is MIJ de afgelopen jaren door inbreng van de bezoekers geëvolueerd tot ‘de werkplaats van de geest’.   

In de grote tekening van de ‘canon van IJsselstein’ wordt in één kunstwerk het omvattende verhaal van IJsselstein en omgeving verteld en verbeeld. Een verhaal wat niet alleen over geschiedenis gaat maar ook over hoe wij als mens, 3000 jaar geleden in een soort rivierdelta (over)leefden. Hoe mensen die delta ongeveer 1000 jaar geleden gingen ‘indammen en temmen’ en daar ruim 700 jaar geleden de stad IJsselstein vestigde. De naam zegt het al. De stenen, van ons kasteel, aan de rivier de IJssel. Stein aan de IJssel. IJsselstein. En het verhaal gaat daarna natuurlijk verder en verder. Van de ridders in de middeleeuwen tot de komst van Willem van Oranje met zijn vrouw Anna van Egmond (gravin van Buren). Van de industrialisatie en de Tweede Wereldoorlog, via de wederopbouw, tot de moderne en eigentijdse stad die IJsselstein is geworden.   
 

Verbinden

In de kunsten is het gegeven dat alles met elkaar samenhangt op verschillende wijze verbeeld onder andere in de kunst-installatie ‘Der Lauf der Dinge’. De uitvoering van onze samenwerkingspartner HKU uit 2014 vind ik het kijken meer dan waard. Daarin zie je hoe één actie in een grote kettingreactie kan resulteren zoals vallende dominostenen. Een reactie waar de elementen, water, aarde, vuur en lucht een rol in spelen. Je ervaart daarbij ook dat spelen, spektakel en plezier hebben kunst niet in weg hoeft te staan. Sterker nog, de spelende mens, de Homo ludens, is volgens de historicus Johan Huizinga (1872) een noodzakelijke voorwaarde voor de ontwikkeling van cultuur en samenleving.   

De staf van MIJ bestaande uit de part time zzp’ers Amy, Nikkie, Floor, Monika en Imke (totaal 2,5 fte) hebben in korte tijd met veel plezier de speciale MIJ Zenderstreeknieuws coronabijlage samengesteld. Ik wil hen, samen met al die ruim 80 altijd positief ingestelde vrijwilligers, al die bedrijven waarop MIJ voortdurend een beroep mag doen en alle samenwerkingspartners uit het maatschappelijke veld bedanken voor hun bijdrage. Een bijdrage waarmee wij onszelf en IJsselstein en omstreken een perspectief op de toekomst geven. Zonder verleden, geen heden, laat staan een toekomst.   

Een mens is nooit te oud om te leren. MIJ gaat voor een wereld van een leven lang leren, ontroeren, verbinden, ontmoeten en spelen. Zodra het museum weer open mag: Kom zien, kom ontdekken, kom kennismaken. Altijd welkom bij MIJ. Maak hiervoor gebruik van de bon voor een gratis entree. IJsselstein IJzersterk.   

Bert Murk, onbezoldigd directeur 

>