Ken je MIJ?
Lee Krasner
Op Internationale Vrouwendag 2021 lazen we hoe ongelijk verdeeld ook de kunstsector nog is: slechts 13% van de collectiestukken in museumzalen is gemaakt door een vrouw, om maar een voorbeeld te noemen. Daarom zetten we sindsdien iedere eerste maandag van de maand een vrouwelijke kunstenaar in de spotlights: Ken je MIJ?
In juli is de beurt aan Monika Heldoorn, projectleider communicatie en marketing bij MIJ. Zij koos voor de Amerikaanse expressionist Lee Krasner.
‘Dit stuk gaat over een onverschrokken pionier van het abstract expressionisme, de kunststroming die halverwege de 20e eeuw temperamentvol hoogtij vierde. Piet Mondriaan bewonderde haar om haar ‘sterke innerlijke ritme’. Toch wordt ze altijd geïntroduceerd als ‘de vrouw van Jackson Pollock’. Dat doe ik nu ook, juist om te benadrukken waarom we de serie ‘Ken je MIJ?’ ook weer gestart zijn.
Lee Krasner (1908-1984) wordt geboren in Brooklyn, haar ouders noemen haar Lena. Ze meldt zich als 14-jarige aan bij het Washington Irving High, de enige school in New York die meisjes toelaat tot hun kunstopleiding. Lena wordt Lenore. Later, op de prestigieuze National Academy of Design, verandert ze haar naam in het meer androgyne Lee.
Eind jaren ‘30 volgt Krasner lessen bij Hans Hofmann, de Duitse modernist die in Parijs naast Picasso en Matisse werkte. Haar eerste abstracte werken prijst Hofmann aan met de woorden ‘So good, you would not know it was done by a woman’. Ze schildert en maakt mozaïeken en collages, deels van eigen verknipte of verscheurde tekeningen en schilderijen.
In 1942 neemt Krasner deel aan een groepsexpo waar ze Pollock ontmoet. Ze trouwen in 1945. Een sprookjeshuwelijk is het niet. Pollock komt in 1956 om het leven bij een auto-ongeluk, samen met een vriendin van zijn minnares. De minnares overleeft de crash.
Krasner betrekt het veel grotere atelier van Pollock en spat daar volledig uit haar cocon. Haar doeken worden enorm, en al beperkt ze haar palet een tijd tot wit en bruintinten, het werk pulseert met een stormachtige levendigheid.
Ik zag in 2019 in het Londonse Barbican een indrukwekkende overzichtstentoonstelling van Krasner. Het is werk dat je overrompelt en onderdompelt, vol wildheid en onbeschaamde uitingsdrang. Niet zacht, niet subtiel, geen weggestopte emoties. Krasner is duidelijk: ook als vrouw mag je razen, je gewoon laten gaan.’

Lee Krasner in haar atelier in 1939 0f 1940

Lee Krasner, untitled; achterop staat 'ca 1940'

Lee Krasner, Desert Moon en Blue Level, 1955

Lee Krasner in haar atelier omstreeks 1962

Lee Krasner, Polar Stampede, 1960

Lee Krasner, Palingenesis, 1971

Lee Krasner in 1972, foto: Irving Penn
Meer informatie bij afbeeldingen:
Afb. 1: Lee Krasner in haar atelier rond 1939/1940
Afb. 2: Lee Krasner, untitled, ‘ca 1940’ staat achterop het schilderij. Afmeting: 76 x 61,5 cm
Afb. 3: Lee Krasner, Desert Moon en Blue Level, beiden uit 1955
Afb. 4: Lee Krasner in haar atelier - voorheen de studio van Jackson Pollock, in 1962 | The Pollock-Krasner Foundation/Artists Rights Society (ARS), New York; Archives of American Art, Smithsonian Institution; Hans Namuth
Afb. 5: Lee Krasner, Polar Stampede (1960): 244 x 340 cm | The Pollock-Krasner Foundation/Artists Rights Society (ARS), New York; The San Francisco Museum of Modern Art
Afb. 6: Lee Krasner, Palingenesis, 1971 | Dit werk in knallend fuchsia en groen werd door een vooraanstaand criticus omschreven als ‘rapping hotly on the eyeball at 50 paces’. Palingenese betekent in het Grieks letterlijk opnieuw ontstaan, wedergeboorte. Zelf zei Krasner ooit in een interview: ‘Change is life’.
Afb. 7: Lee Krasner in 1972, foto: Irving Penn